اسپلینت بینی یک نوع آتل پلاستیکی است که به منظور حمایت و تثبیت ساختار بینی پس از عمل های جراحی و آسیب ها یا شکستگی ها استفاده می شود. این وسیله از مواد نرم و انعطاف پذیر ساخته شده و به شکل یک فریم کوچک درون یا بیرون بینی قرار می گیرد. هدف از به کار گیری اسپلینت بینی ، حفظ شکل صحیح بینی و تسریع فرآیند بهبودی با کاهش حرکت و فشار بر روی ناحیه جراحی شده است. اسپلینت بینی نقش مهمی در کاهش تورم و جلوگیری از تغییرات نامطلوب در ساختار بینی بعد از عمل دارد و بهبودی سریع تر و راحت تر را برای متقاضیان جراحی بینی فراهم می آورد.
اسپلینت بینی چیست؟
(Splint) یک وسیله یا ابزار پزشکی در دست جراح بینی تهران است که برای ثابت کردن ، حمایت و محافظت و ترمیم اعضا یا قسمت های آسیب دیده بدن مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار در مواقعی که استخوان ها یا مفاصل شکسته شده یا آسیب دیده‌اند ، برای جلوگیری از حرکت و بدتر شدن وضعیت به کار می رود. اسپلینت‌ها از مواد مختلفی مانند فلز ، پلاستیک ، سیلیکون ، فوم یا گچ ساخته می شوند و به شکل های گوناگون برای قسمت های مختلف بدن طراحی می شوند. جالب است بدانید در گذشته برای ثابت نگه داشتن استخوان ها از چندین لایه گچ استفاده می کردند اما امروزه اسپلینت ها جایگزین گچ بینی شده اند.
دلایل استفاده از اسپلینت
با توجه به توضیحات بالا متوجه شدید که اسپلینت بینی بنا به دلایل مختلفی استفاده می شود. استفاده از این نوع گچ بینی به منظور حمایت ، تثبیت و بهبود فرآیند بهبودی پس از جراحی ها یا آسیب های بینی استفاده می شود. برخی از مهم ترین دلایل استفاده از اسپلینت بینی عبارتند از:
- حفظ شکل بینی
- کاهش تورم و التهاب
- محافظت از بینی
- بهبود عملکرد تنفسی
- جلوگیری از انسداد راه بینی
- کاهش خونریزی
- جلوگیری از جابجایی استخوان ها و غضروف های بینی
انواع اسپلینت بینی
اسپلینت های بینی بسته به نوع کاربرد و محل قرارگیری در دو دسته اصلی اسپلینت های داخلی و اسپلینت های خارجی قرار می گیرند. هر کدام از این ها به شکل ها و با مواد مختلفی تولید می شوند که به شرح زیر هستند:
- داخلی: اسپلینت داخلی بینی (Internal Nasal Splint) که داخل بینی قرار می گیرد و برای حمایت و تثبیت ساختار داخلی بینی پس از جراحی های رینوپلاستی یا سپتوپلاستی و درمان سپتوم کج به کار می رود. این اسپلینت ها از مواد نرم و انعطاف پذیری مانند سیلیکون ساخته شده و دارای یک نوع لوله انحنایی بوده در داخل بینی قرار می گیرد و به دیواره های بینی متصل می شوند و به بافت های حساس داخل بینی هیچگونه آسیبی وارد نمی شود.
- خارجی: اسپلینت خارجی بینی (External Nasal Splint) پس از جراحی های بینی یا آسیب های خارجی به منظور حمایت و تثبیت ساختار خارجی بینی به کار می رود. این نوع گچ به شکل ذوزنقه بوده و بر روی سطح خارجی بینی قرار می گیرند؛ سپس بینی بانداژ می شود. این وسیله همانند نوع داخلی به محافظت از استخوان ها و غضروف های بینی کمک می کند تا شکل و موقعیت صحیح بینی حفظ شود.
مزایای استفاده از اسپلینت
استفاده از اسپلینت بینی دارای مزایای بسیاری است. زیرا در روند تسریع بهبودی نقش بسزایی دارد. برخی از مهم ترین مزایای استفاده از اسپلینت بینی به شرح زیر است:
- حفظ شکل و ساختار بینی
- کاهش تورم و التهاب
- محافظت از بینی
- بهبود عملکرد تنفسی
- تسهیل روند بهبودی
- کاهش نیاز به ترمیم های مجدد
- جلوگیری از جابجایی و بد شکلی
عوارض استفاده از اسپلینت
عوارض استفاده از این وسیله معمولا موقتی بوده و با مراقبت مناسب می توان آن ها را به حداقل رساند. در زیر به برخی از رایج ترین عوارض استفاده از اسپلینت بینی اشاره شده است:
- ناراحتی و درد
- تورم و کبودی
- انسداد تنفسی
- عفونت
- جابجایی یا لغزش اسپلینت
- حساسیت به مواد اسپلینت
- احساس فشار یا سنگینی
- خارش پوست بینی
- تحریک و خشکی مخاط بینی
زمان برداشتن اسپلینت داخلی بینی
چند روز بعد از عمل بینی گچ برداشته می شود ؟ زمان برداشتن اسپلینت بینی معمولاً به وضعیت فرد و نظر پزشک بستگی دارد. به طور معمول، این کار بین ۵ تا ۷ روز پس از جراحی انجام می‌شود. این مدت به کاهش تورم و تثبیت نتایج اولیه کمک می‌کند. رعایت دقیق دستورات پزشک و انجام مراقبت‌های پس از جراحی، تأثیر قابل‌توجهی در بهبود سریع‌تر و مطلوب‌تر خواهد داشت.
زمان برداشتن اسپلینت‌های داخلی و خارجی بسته به نوع جراحی متفاوت است. مدت زمان معمول برای نگهداری اسپلینت‌های خارجی دو هفته است. با این حال، می‌توانید ۳ تا ۵ روز پس از جراحی، اقدام به برداشتن آن‌ها کنید.
نحوه برداشتن اسپلینت داخل بینی
برداشتن اسپلینت داخلی بینی که معمولاً پس از جراحی برای حمایت از بافت‌های داخلی استفاده می‌شود ، فرآیندی دقیق و اغلب بدون درد است که توسط پزشک انجام می‌شود. این روند به‌طور کلی به شرح زیر انجام می‌گیرد:
- بررسی اولیه: پزشک ابتدا بینی شما را بررسی می‌کند تا اطمینان حاصل شود که زمان مناسب برای برداشتن اسپلینت ، معمولاً بین ۳ تا ۷ روز پس از جراحی ، فرا رسیده است.
- تمیز کردن ناحیه: پزشک با استفاده از سرم شستشو یا محلول‌های خاص ، ناحیه داخل بینی و اطراف آن را تمیز می‌کند تا ترشحات یا خشکی‌ها برطرف شوند و برداشتن اسپلینت به‌راحتی صورت گیرد.
- خارج کردن اسپلینت: پزشک با کمک ابزارهای کوچک و استریل ، به آرامی آن را گرفته و بدون آسیب به بافت بینی ، آن را خارج می‌کند. در صورت احساس ناراحتی یا فشار، پزشک از اسپری بی‌حسی موضعی استفاده کرده یا از شما می خواهد آرام و عمیق نفس بکشید.
- توصیه‌های پس از خارج کردن: پس از برداشتن اسپلینت، پزشک معمولاً استفاده از اسپری سالین یا مرطوب‌کننده را برای جلوگیری از خشکی مخاط بینی توصیه می‌کند. این فرآیند نه‌تنها به تثبیت نتایج جراحی کمک می‌کند، بلکه راحتی و تنفس بهتر را برای بیمار فراهم می‌سازد.
برداشتن اسپلینت بینی درد دارد ؟
برداشتن اسپلینت داخلی بینی ممکن است کمی دردناک‌تر از اسپلینت‌های خارجی باشد، اما این درد بسیار خفیف و قابل تحمل برای همه افراد است. در حالی که اسپلینت‌های خارجی به دلیل قرارگیری بیرونی معمولاً دردی ایجاد نمی‌کنند یا فقط احساس فشار یا درد خفیفی دارند، اسپلینت‌های داخلی ممکن است در اکثر افراد با کمی درد همراه باشند، اما نیازی به استفاده از مسکن نیست.
بسیار مهم است که بیمار از دستکاری یا تلاش برای برداشتن اسپلینت خودداری کند، زیرا این کار می‌تواند باعث تغییر شکل بینی یا آسیب به بافت‌های آن شود. همیشه باید این فرآیند توسط پزشک و با دقت انجام شود تا نتایج جراحی به بهترین شکل حفظ گردد.
مراقبت های بعد از اسپلینت بینی
بعد از برداشتن گچ بینی چه باید کرد ؟ مراقبت های پس از اسپلینت بینی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و از بروز عوارض جلوگیری می کند. بحشی از مراقبت ها به شرح زیر است.
- از جابجایی یا دستکاری اسپلینت ها خودداری فرمایید.
- جهت کاهش درد و تورم از کمپرس آب سرد استفاده نمایید.
- از داروهای مسکن و ضد التهاب برای کاهش درد و تورم استفاده نمایید.
- در روزهای ابتدایی پس از جراحی ، از فعالیت های بدنی شدید و ورزش های پر خطر اجتناب کنید.
- از مصرف دخانیات و مشروبات الکلی خودداری کنید ، زیرا این مورد منجر به تورم و کبودی می شود.
- اگر اسپلینت خارجی دارید ، آن را به آرامی با مواد ضد عفونی کننده و مطابق با دستور پزشک تمیز کنید.
- از خندیدن شدید و فین کردن به طور مکرر بپرهیزید. زیرا این کار به بینی فشار و آسیب شدیدی وارد می کند.
- بهتر است به پشت بخوابید و از قرار دادن سر در موقعیت پایین تر از بدن خودداری کنید تا فشار به بینی کاهش یابد.
- از فشار آوردن یا ضربه زدن به بینی خودداری فرمایید زیرا این کار باعث جابجایی اسپلینت یا آسیب به ناحیه جراحی می شود.
